Çip Krizi
Çip tedarikinde yaşanan sıkıntı çoğunlukla otomotiv ve tüketici elektroniği sektörlerinde değişen arz ve talep dengesi ile açıklanıyor.
Pandemi sırasında üretim bantlarını durduran otomotiv sektörünün bir girdi olarak kullandığı çipler tüketici elektroniği sektörüne kaydı. Ancak beklenenden hızlı bir toparlanma ile üretime geri dönen otomotiv sektörü kısa bir süre sonra çip bulamamaya başladı.
COVID-19 SÜRECİ SEKTÖRÜ NASIL ETKİLEDİ?
Salgın döneminde insanların evlere kapanması, eğitim, iş ve eğlence faaliyetlerini evden yapması bilgisayarlar, akıllı cihazlar, tablet ve oyun konsollarının kullanımını artırdı. Ayrıca pek çok şirket, çalışanlarının evden çalışması için uzaktan çalışma sistemleri geliştirmeye veya mevcut altyapıyı iyileştirmeye yöneldi. Eğitimde de teknolojinin kullanılması bu cihazlara olan talebi çok daha yukarılara taşıdı ve tüketici elektroniği olarak adlandırdığımız sektöre olan talep arttı. Tüketici elektroniği sektörünün bir girdisi olan çiplere talep de böylece artmış oldu. Bunlara ek olarak telekomünikasyon şirketlerinin geniş bant altyapısı yatırımlarının artması da yarı iletkenlere olan talebi artırdı.
Küresel çip tedarikinde yaşanan kıtlık pek çok otomobil üreticisinin kısa dönemli olarak üretimi durdurmasına neden oldu. Türkiye’de Oyak Renault 15-22 Mart, Tofaş 19 Mart-5 Nisan, Ford Otomotiv de 3-9 Nisan tarihleri arasında üretime ara vereceğini duyurdu. Görünen o ki çip tedarikinde yaşanan sorun devam ederse üretimi durduran sadece otomotiv sektörü olmayacak, çipleri kullanan tüketici elektroniği gibi diğer endüstriler de üretime ara vermek zorunda kalacak.
Avrupa gibi otomotiv sektöründen geçinen ülkeler veya Türkiye gibi otomotiv ile ciddi istihdam sağlayan ve ihracat yapan ülkeler için yaşanan çip krizi bir hayli kritik. Ayrıca çip tedariki bugünden yarına çözüm bulunacak bir sorun da değil. Hem karmaşık üretim yapısı hem de hammaddesinden başlayarak üretiminin zaman alıyor olması çipler konusunda ilerleyen günlerde yeni sorunlar yaşanmasına sebep olabilir. 2021 yılı boyunca çiplerde tedarik sorununun devam etmesi öngörülüyor. Üretilen ama kıt miktarda olan çipleri kimin alacağı konusunda tüketici elektroniği devleri ile otomotiv devleri arasında ve hatta ülkeler arasında münakaşalar çıkabilir.
